Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου 2020

"Κι αν ο αγέρας φυσά": Το Νόμπελ του Σεφέρη πάνω στο συνθεσάιζερ του Μούτση


 

Το 1975, σε μια εποχή που η Ελλάδα βγαίνει από την επτάχρονη τυραννία και δονείται από τις επαναστατικές μουσικές του Θεοδωράκη στα πικάπ και στα στάδια, ο Δήμος Μούτσης, επιχειρεί ένα τόλμημα. Παίρνει εννιά ποιήματα τεσσάρων ποιητών -του Καβάφη, του Ρίτσου, του Καρυωτάκη και του Σεφέρη- και τα συνθέτει με έναν έναν εντελώς νέο τρόπο.

Ο δίσκος ονομάζεται «Τετραλογία» (από τους τέσσερις ποιητές) και η σύνθεση κυριαρχείται από τον ιδιαίτερο ηλεκτρικό ήχο του συνθεσάιζερ, που, ωστόσο, μοιάζει αταίριαστος και με το κλίμα της εποχής και το βάρος των στίχων. Γι αυτό κοινό και κριτικοί δεν καλοδέχτηκαν τα τραγούδια. Είχαν ξεχάσει, όμως, πως ο Μούτσης ήταν από την φύση του αντισυμβατικός και πάντα ήθελε να πειραματίζεται, όπως έδειξε και με τον επίσης πρωτοποριακό «Άγιο Φεβρουάριο».  

Ιδού πως περιέγραφε ο ίδιος την σκέψη του για την μουσική σύνθεση, στο οπισθόφυλλο του δίσκου: «Καλές οι μελωδίες, αλλά τι να κάνω τώρα; Να βάλω πάλι δυο μπουζούκια, μια κιθάρα και το ποίημα από πάνω και να κάνω ένα δίσκο όπως ήτανε οι παλιοί; Πάνω σ' αυτό, τράβηξα μεγάλο λούκι... Με παίδεψε ένα με ενάμισι χρόνο, ως ότου αποφασίσω τι θα κάνω τελικά. Σ' αυτή τη φάση, βρεθήκαμε με τον Γιάννη Κιουρτσόγλου, ο οποίος, μαζί με τον Λουκιανό Κηλαηδόνη, είχανε πάρει ένα από τα πρώτα συνθεσάιζερ που είχαν έρθει στην Ελλάδα και δεν είχαν προκάτ ήχους, ένα «Μούγκ»... Και είπα; «θα το κάνω έτσι».» Έκανα μια μυστήρια ενορχήστρωση με έγχορδα, με πνευστά, με ήχους καθαρά ηλεκτρονικούς και όχι μιμητικούς κάποιων οργάνων...».

Για την ερμηνεία επέλεξε τον  Μανώλη Μητσιά, την καθαρή φωνή του οποίου εμπιστευόταν απόλυτα, τον Χρήστο Λεττονό και μια 18χρονη νέα τραγουδίστρια με ολοφάνερη την μεγάλη αυτοπεποίθηση με την οποία αποδίδει τους περίπλοκους στίχους του Καβάφη: το όνομά της Άλκηστις Σεβαστή Αττικιουζέλ, η οποία λίγο αργότερα μας συστήθηκε ως …Άλκηστις Πρωτοψάλτη.

Στο βάθος του χρόνου ο Μούτσης δικαιώθηκε καλλιτεχνικά για όλα τα τραγούδια. Εμπορικά, ωστόσο, και στην συνείδηση του κόσμου εκείνα που έμειναν ήταν αναπόφευκτα όσα από την φόρμα τους ήταν πιο «κανονικά». Ένα από αυτά ήταν το «Κι αν ο Αγέρας φυσά», με την ατμοσφαιρική εισαγωγή, που ακούμε σήμερα τιμώντας την μνήμη των 57 χρόνων από το Νόμπελ του Σεφέρη.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΜΑΡΙΝΑ: Το πιο ωραίο τραγούδι που γράφτηκε για ένα όνομα

  «Ένα πρωινό, αρχές του 1963, ο Οδυσσέας Ελύτης μου τηλεφώνησε και μου είπε ότι θέλει να 'ρθει σπίτι μου, στη Νέα Σμύρνη. Ήταν μια ωραί...