Τα μόνα τραγούδια που έχουμε από την περίοδο της κατοχής είναι συνδεδεμένα με το ρεμπέτικο. Κοινή συνισταμένη σε όλα είναι η αποτύπωση της καθημερινότητας της κατοχικής Αθήνας και ιδιαίτερα ο αγώνας για την επιβίωση το φοβερό χειμώνα 1941-1942, όταν η πείνα θέριζε. Μια ακόμα ιδιαίτερη πτυχή του ήταν οι θαρραλέοι και ριψοκίνδυνοι άνθρωποι -κυρίως παιδιά- που οργανωμένα σε ομάδες «σάλταραν» στα γερμανικά και ιταλικά καμιόνια και έπαιρναν κυρίως τρόφιμα που τα μοίραζαν στη γειτονιά. Οι «σαλταδόροι» τραγουδήθηκαν πολύ στο Ρεμπέτικο Τραγούδι της Κατοχής, το οποίο διασώθηκε από στόμα σε στόμα, καθώς, φυσικά δεν καταγράφηκε ποτέ στις «πλάκες γραμμοφώνου». Τα περισσότερα τραγούδια ηχογραφήθηκαν αργότερα, αντιμετωπίζοντας και εκεί άλλους κινδύνους από την μετεμφυλιακή λογοκρισία.
Ο «Σαλταδόρος» είναι ένα από τα πιο γνωστά και σπουδαία τραγούδια του Μιχάλη Γενίτσαρη, του κατ’ εξοχήν συνθέτη της Κατοχής, γραμμένο το 1942. Θεωρείται σύμβολο -«ύμνο» το αποκαλούν οι ρεμπέτες- της περιόδου αυτής. Ο «Σαλταδόρος» τυπώθηκε το 1945 στην Αμερική τραγουδισμένος από τον παλαίμαχο Ελληνοαμερικάνο τραγουδιστή και συνθέτη Κατσαρό, αλλά δεν κυκλοφόρησε στην Ελλάδα, ούτε έγινε δίσκος ποτέ, μέχρι που το συμπεριέλαβε στα «Ρεμπέτικα της Κατοχής» ο Γιώργος Νταλάρας.Ο ίδιος ο Γενίτσαρης εξηγεί πως «κανεις δεν τόλμαγε μετά που τέλειωσε ο πόλεμος να γραμμοφωνήσει τα τραγούδια που είχε γράψει στην Κατοχή, εκτός βέβαια από εκείνα που δεν πείραζαν την εξουσία.
Και πιο πολύ εγώ που δεν μου άρεσε και δεν τα είχα ποτέ καλά μαζί της. Τα ‘χαμε φυλαγμένα τα τραγούδια και περιμέναμε…».
